Σκοπός του ιστολογίου είναι η επικοινωνία με τους μαθητές μου και η ενημέρωσή τους για τη διδασκαλία του μαθήματος Α΄, Β΄, και Γ΄ Γυμνασίου
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Τρίτη 29 Μαΐου 2018
Κυριακή 27 Μαΐου 2018
Συνοπτική περιγραφή της μεθόδου «Ομαδικής Εργασίας»
Εισαγωγικές Πληροφορίες
Στο μάθημα της Τεχνολογίας της Β' Γυμνασίου, θα γίνει μελέτη του τρόπου λειτουργίας των παραγωγικών μονάδων για την παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων. Συγκεκριμένα, την οργάνωση και τον τεχνολογικό εξοπλισμό που διαθέτουν, τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν, τις διαδικασίες παραγωγής που εφαρμόζουν, τα πιθανά προβλήματα και τα οφέλη που προκύπτουν.
Η μελέτη βιομηχανιών έχει ως γενικό στόχο την εξοικείωση των μαθητών με την παραγωγική διαδικασία και την επίλυση τεχνο-παραγωγικών προβλημάτων στην πράξη. Με τον τρόπο αυτό αντιλαμβάνονται το ρόλο της βιομηχανίας στο σύγχρονο πολιτισμό. Μαθαίνουν να χρησιμοποιούν εργαλεία και υλικά στις κατασκευαστικές δραστηριότητες και μέσω της δικής τους συμμετοχικής δράσης, κατανοούν τη σημασία της συνεργασίας όλων των παραγόντων που εμπλέκονται στην παραγωγική διαδικασία καθώς και τους τρόπους με τους οποίους εξασφαλίζεται η συνεργασία αυτή.
Κοίταξε γύρω σου! θα δεις βιβλία, έπιπλα, ρούχα, συσκευές κ.λπ. Οτιδήποτε βλέπεις έχει παραχθεί από ένα σύστημα παραγωγής.
Στο σύγχρονο κόσμο, θα ήταν αδύνατη η παραγωγή αγαθών για την ικανοποίηση των αναγκών μας χωρίς τον βιομηχανικό τρόπο παραγωγής.
Στο σύστημα παραγωγής εμπλέκονται πολλοί και διαφορετικοί συντελεστές που επηρεάζουν τη λειτουργία του, όπως η εργασία και οι γνώσεις των ανθρώπων, οι πρώτες ύλες, το επίπεδο του τεχνολογικού εξοπλισμού, τα διαθέσιμα κεφάλαια, οι κτιριακές εγκαταστάσεις και η ενέργεια που χρησιμοποιείται.
Στο μάθημα της Τεχνολογίας της Β' Γυμνασίου, θα γίνει μελέτη του τρόπου λειτουργίας των παραγωγικών μονάδων για την παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων. Συγκεκριμένα, την οργάνωση και τον τεχνολογικό εξοπλισμό που διαθέτουν, τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν, τις διαδικασίες παραγωγής που εφαρμόζουν, τα πιθανά προβλήματα και τα οφέλη που προκύπτουν.
Η μελέτη βιομηχανιών έχει ως γενικό στόχο την εξοικείωση των μαθητών με την παραγωγική διαδικασία και την επίλυση τεχνο-παραγωγικών προβλημάτων στην πράξη. Με τον τρόπο αυτό αντιλαμβάνονται το ρόλο της βιομηχανίας στο σύγχρονο πολιτισμό. Μαθαίνουν να χρησιμοποιούν εργαλεία και υλικά στις κατασκευαστικές δραστηριότητες και μέσω της δικής τους συμμετοχικής δράσης, κατανοούν τη σημασία της συνεργασίας όλων των παραγόντων που εμπλέκονται στην παραγωγική διαδικασία καθώς και τους τρόπους με τους οποίους εξασφαλίζεται η συνεργασία αυτή.
Στο σύγχρονο κόσμο, θα ήταν αδύνατη η παραγωγή αγαθών για την ικανοποίηση των αναγκών μας χωρίς τον βιομηχανικό τρόπο παραγωγής.
Στο σύστημα παραγωγής εμπλέκονται πολλοί και διαφορετικοί συντελεστές που επηρεάζουν τη λειτουργία του, όπως η εργασία και οι γνώσεις των ανθρώπων, οι πρώτες ύλες, το επίπεδο του τεχνολογικού εξοπλισμού, τα διαθέσιμα κεφάλαια, οι κτιριακές εγκαταστάσεις και η ενέργεια που χρησιμοποιείται.
Ακόμη, εμπλέκεται ο ανταγωνισμός που αντιμετωπίζει η επιχείρηση στο διεθνοποιημένο σήμερα παραγωγικό και εργασιακό περιβάλλον, η εργασιακή νομοθεσία που ισχύει στη χώρα που λειτουργεί η παραγωγική μονάδα, η διαθέσιμη υποδομή του χώρου στον οποίο είναι εγκαταστημένη η βιομηχανία (συγκοινωνίες, σιδηρόδρομοι, επικοινωνίες κ.λπ.).
Οι συντελεστές που εμπλέκονται στο βιομηχανικό σύστημα παραγωγής, πρέπει να «ενορχηστρώνονται», δηλαδή ο ένας να συσχετίζεται αρμονικά με όλους τους άλλους, ώστε να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Κανένας συντελεστής δεν είναι ανεξάρτητος. Οποιαδήποτε μεταβολή σ' ένα συντελεστή επιφέρει αλλαγές και στους άλλους συντελεστές και στο παραγωγικό αποτέλεσμα.
Συνοπτική περιγραφή της μεθόδου της "Ομαδικής Εργασίας" για τη μελέτη της Βιομηχανίας
Το τμήμα της τάξης θα χωριστεί σε ομάδες των 10-13 ατόμων περίπου. Κάθε ομάδα θα επιλέξει να μελετήσει και να κατασκευάσει το μοντέλο μιας παραγωγικής μονάδας.
Κάθε ομάδα μαθητών θα κατασκευάσει ένα ομοίωμα πραγματικής βιομηχανίας, που θα αντικατοπτρίζει τη λειτουργία της με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο. Σ' αυτό θα απεικονίζονται οι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι (χώροι φορτοεκφόρτωσης, βιομηχανικός εξοπλισμός, γραφεία και χώροι προσωπικού, χώροι στάθμευσης κ.λπ.) και η παραγωγική διαδικασία. Η κατασκευή θα συνοδεύεται από λεπτομερειακά σχέδια που θα δείχνουν τα παραπάνω στοιχεία, χάρτες με οικονομοτεχνικά στοιχεία της βιομηχανίας, το συγκοινωνιακό και ενεργειακό δίκτυο που εξυπηρετεί τη συγκεκριμένη παραγωγική μονάδα, καθώς και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο κρίνουν οι μαθητές και ο καθηγητής ότι είναι απαραίτητο στοιχείο μελέτης.
Τα μοντέλα των παραγωγικών μονάδων οι μαθητές τα κατασκευάζουν ομαδικά στο σχολικό εργαστήριο (κατανέμοντας τη δουλειά και συνεργαζόμενοι για την εκτέλεσή της), αφού πρώτα σχεδιάσουν το μοντέλο και εγκριθεί η πρότασή τους από τον καθηγητή.
Χρησιμοποιούν ποικίλα εργαλεία και υλικά, τοποθετούν για παράδειγμα μηχανισμούς που δίνουν κίνηση σε ορισμένα τμήματα της κατασκευής και αποδίδουν όσο πιο ρεαλιστικά μπορούν τις διάφορες λειτουργίες της βιομηχανίας που μελετούν. Έτσι αναπτύσσονται και συνδυάζονται κατά τον καλύτερο τρόπο, οι πρακτικές δεξιότητες με τις σύγχρονες τεχνολογικές γνώσεις.
Κάθε ομάδα κατασκευάζει το διάγραμμα οργάνωσης της βιομηχανίας που μελετά. Σ' αυτό περιλαμβάνονται όλα τα τμήματα της επιχείρησης, όπως Μάρκετινγκ, Προμηθειών, Ποιοτικού Ελέγχου κ.λπ.
Κάθε μαθητής, εκτός από την συμμετοχή του στις δραστηριότητες της ομάδας, αναλαμβάνει και εκτελεί ένα ρόλο (π.χ. Δ/ντής Προσωπικού), κατά τρόπο παρόμοιο με αυτόν που συμβαίνει στην πραγματική βιομηχανία. Για παράδειγμα, αν η ομάδα έχει επιλέξει μια βιομηχανία πλαστικών και ο μαθητής έχει επιλέξει το ρόλο του Διευθυντή Οικονομικών, θα εκτελέσει το ρόλο του Διευθυντή Οικονομικών στη βιομηχανία πλαστικών. Με την εκτέλεση ρόλων, οι μαθητές εξοικειώνονται με τη λειτουργία της βιομηχανίας καθώς και με τους παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία της.
Κατά διαστήματα, τα μέλη της ομάδας πραγματοποιούν «συναντήσεις εργασίας» υπό την εποπτεία του Γενικού Διευθυντή, ανάλογες με αυτές που πραγματοποιούν τα διευθυντικά στελέχη σε μια πραγματική βιομηχανία.
Για την κατασκευή και τη μελέτη της παραγωγικής μονάδας καθώς και για την εκτέλεση του ρόλου τους, οι μαθητές εντοπίζουν, αξιολογούν, ταξινομούν και αξιοποιούν στην πράξη την ευρύτερη δυνατή πληροφόρηση.
Από την αρχή της εκπαιδευτικής διαδικασίας (π.χ. προτάσεις-εκλογή βιομηχανίας, επιλογή ρόλου), οργανώνονται διαδοχικά αυτοδιοικούμενα σεμινάρια. Σ' αυτά οι μαθητές παρουσιάζουν το σύνολο των πληροφοριών που έχουν συλλέξει καθώς και την πρόοδο των εργασιών παράλληλα στο κατασκευαστικό και το θεωρητικό μέρος της εργασίας τους. Έχουν την ευκαιρία να μοιρασθούν γνώσεις, να βοηθήσουν ο ένας τον άλλο, να κρίνουν τη δουλειά των άλλων και να δέσουν ως ομάδα. Στα σεμινάρια μπορούν να κληθούν και ειδικοί εκτός σχολείου για να παρουσιάσουν θέματα που συνδέονται με την παραγωγική μονάδα που μελετούν οι μαθητές.
Με όλες αυτές τις δραστηριότητες το σχολείο συνδέεται με την παραγωγική διαδικασία• οι μαθητές μαθαίνουν στην πράξη για τη:
- λειτουργία των παραγωγικών μονάδων και των επιχειρήσεων και τη
- σχέση της τεχνολογίας με την παραγωγή.
Παράλληλα, αναπτύσσουν γενικές πρακτικές γνώσεις και δεξιότητες. Οι μαθητές, μαθαίνουν έτσι πράγματα κοινά αλλά και διαφορετικά ο ένας από τον άλλον (προσαρμογή της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα διαφορετικά ενδιαφέροντα και τις ικανότητες του κάθε μαθητή).
Κατά τη διδασκαλία της μεθόδου, η έμφαση δίνεται στην εξοικείωση των μαθητών με την παραγωγική διαδικασία και την επίλυση τεχνο-παραγωγικών προβλημάτων στην πράξη, τα οποία συνδέονται με την ίδια τη ζωή. Η μέθοδος εμπεριέχει τη διαθεματική προσέγγιση και αξιοποίηση γνώσεων απ' όλους τους τομείς (Μαθηματικών, Φυσικής, Χημείας, Οικονομίας, Μελέτης Περιβάλλοντος κ.λπ.), όπως ακριβώς στις μεγάλες παραγωγικές μονάδες.
Με την ολοκλήρωση του κατασκευαστικού και θεωρητικού μέρους της εργασίας τους, οι μαθητές παρουσιάζουν σε τελικά σεμινάρια στην τάξη τις ολοκληρωμένες γραπτές εργασίες και κατασκευές τους καθώς και όλα τα άλλα στοιχεία που προέκυψαν κατά τη διαδικασία μελέτης της παραγωγικής μονάδας (π.χ. διαγράμματα, φωτογραφίες, χάρτες, προϊόντα, μέσα ασφάλειας).
Στο τέλος της σχολικής χρονιάς πραγματοποιείται έκθεση στην οποία παρουσιάζονται οι κατασκευές και οι γραπτές εργασίες των μαθητών. Την έκθεση καλούνται να επισκεφθούν παράγοντες της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Σε όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, ο καθηγητής παρατηρεί και καταγράφει την επίδοση των μαθητών σε όλες τις δραστηριότητες που προβλέπονται από τη μέθοδο της ομαδικής εργασίας (προτάσεις, σεμινάρια, γραπτή εργασία, κατασκευή, πηγές πληροφόρησης, οργάνωση σεμιναρίων, συνεργασία κ.λπ.), και τις αξιολογεί ανάλογα.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Γενικά
Τα τελευταία χρόνια όροι όπως "τεχνολογία", "τεχνολογική ανακάλυψη", "τεχνολογικός πολιτισμός", κ.λ.π. κυριαρχούν στην καθημερινή μας ζωή. Καθημερινά δεχόμαστε έναν καταιγισμό ειδήσεων σχετικά με νέες ανακαλύψεις, που στα προηγούμενα χρόνια, πολλές από αυτές υπήρχαν μόνο στη σφαίρα της φαντασίας του ανθρώπου.
Για να μπορέσει ο σύγχρονος άνθρωπος να κατανοήσει τα δημιουργήματα που του παρουσιάζονται και να τα εκμεταλλευτεί σωστά, θα πρέπει να είναι σε θέση να απαντήσει σε μια σειρά ερωτήματα όπως: Τι είναι Τεχνολογία; Ποια είναι η σχέση της με την Επιστήμη; Είναι γέννημα της εποχής μας; Ποια η επίπτωσή της στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου; Στο κεφάλαιο αυτό θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποια ερεθίσματα που θα βοηθήσουν το μαθητή να βρει τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά.
Τι είναι τεχνολογία και ποια η σχέση της με την επιστήμη
Από την εποχή που ο άνθρωπος εμφανίστηκε στη γη προσπαθούσε να λύσει ένα σύνολο προβλημάτων που θα του επέτρεπαν να βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής του. Έτσι, πριν από 2.000.000 χρόνια ο άνθρωπος αρχίζει να κατασκευάζει και να χρησιμοποιεί εργαλεία. Τα πρώτα αυτά εργαλεία που κατασκεύασε και χρησιμοποίησε αποτελούν τα πρώτα τεχνολογικά δημιουργήματα του ανθρώπου και θα σηματοδοτήσουν την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους. Το γεγονός αυτό θα σημάνει και την αρχή του ανθρώπινου πολιτισμού. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας ο άνθρωπος θα διατρέξει μια πορεία εκατοντάδων χιλιάδων ετών. Ένα τεράστιο σύνολο από απλά εργαλεία μέχρι σύνθετες συσκευές θα τον βοηθήσουν να επιβιώσει ξεπερνώντας συνεχή προβλήματα και βελτιώνοντας τη θέση του μέσα στη φύση.
Ταυτόχρονα ο άνθρωπος προσπαθούσε να εξηγήσει ένα πλήθος από φαινόμενα που συμβαίνουν γύρω του. Η αρχική του αδυναμία να εξηγήσει τον κόσμο που τον περιέβαλε, τον οδήγησε στο να θεοποιήσει ότι του προκαλούσε δέος. Έτσι θεοποίησε τη γη, τον ήλιο, τον κεραυνό, τη βροχή, κ,ά. Παράλληλα, με τη μυθολογία προσπαθούσε να εξηγήσει τα φυσικά φαινόμενα που δεν μπορούσε να ερμηνεύσει με τη λογική. Κατά τα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα εμφανίζεται στα έργα των ελλήνων φιλοσόφων δειλά - δειλά η έννοια της επιστήμης, ως προσπάθεια ερμηνείας του κόσμου. Από τότε μέχρι και τις ημέρες μας η ιστορία της επιστήμης είναι η ιστορία των ανθρώπων που προσπαθούν να κατανοήσουν και να εξηγήσουν ό,τι συμβαίνει στον κόσμο που τους περιβάλει.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να πούμε ότι η επιστήμη είναι ένα σύνολο γνώσεων με το οποίο ο άνθρωπος προσπαθεί να κατανοήσει και να ερμηνεύσει τα φαινόμενα που συμβαίνουν στη φύση. Αντίθετα, η τεχνολογία σχετίζεται με την ανθρώπινη δραστηριότητα και συγκεκριμένα με την προσπάθεια του ανθρώπου να επιλύσει διάφορα πρακτικά προβλήματα που αντιμετώπιζε διευκολύνοντας έτσι την καθημερινή του ζωή. Από όσα αναφέρθηκαν, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η τεχνολογία προϋπήρξε της επιστήμης. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως επιστήμη και τεχνολογία βαδίζουν μαζί χωρίς να μπορούμε να δώσουμε σε κάποια μεγαλύτερη βαρύτητα. Και αυτό γιατί όπως είναι αδύνατον να υπάρξει ανάπτυξη της τεχνολογίας χωρίς πρόοδο των επιστημών, έτσι είναι αδύνατον να υπάρξει εξέλιξη της επιστήμης χωρίς ανάπτυξη της τεχνολογίας.
Α. ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
Οι μέθοδοι διδασκαλίας τεχνολογικών θεμάτων που εφαρμόστηκαν σε όλο τον κόσμο, μπορούν να ενοποιηθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες.
Σύμφωνα με την πρώτη μέθοδο, επιλέγεται η διδασκαλία μιας σειράς τεχνολογικών θεμάτων, με σκοπό οι μαθητές να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες που σχετίζονται με τα θέματα αυτά. Στις μέρες μας όμως η τεχνολογία έχει αναπτυχθεί τόσο πολύ, ώστε τελικά αυτό που θα διδάσκεται θα μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό της υπάρχουσας γνώσης. Επίσης, η τεχνολογία εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. Έτσι αυτό που διδάσκεται σήμερα και χαρακτηρίζεται σύγχρονο, μετά από λίγα χρόνια θα θεωρείται πιθανώς ξεπερασμένο. Είναι λοιπόν φανερό ότι η μέθοδος αυτή δεν μπορεί να παρακολουθήσει την εξέλιξη της τεχνολογίας και αδυνατεί να δώσει στο μαθητή τα εφόδια που χρειάζεται, για να ενταχθεί μέσα στο σύγχρονο τεχνολογικό περιβάλλον.
Σύμφωνα με τη δεύτερη μέθοδο, δίνεται περισσότερο έμφαση στη μέθοδο παρά στο περιεχόμενο. Με τη μέθοδο αυτή αντί να μεταφέρεται στο μαθητή ένα (έτσι και αλλιώς περιορισμένο) σύνολο γνώσεων, επιδιώκεται:
- να του καλλιεργηθεί η ικανότητα να μαθαίνει
- να αποκτήσει την ικανότητα να επιλύει ένα σύγχρονο τεχνολογικό πρόβλημα
- να του καλλιεργηθεί η ικανότητα να μαθαίνει
- να αποκτήσει την ικανότητα να επιλύει ένα σύγχρονο τεχνολογικό πρόβλημα
Σύμφωνα με τη αυτή τη μέθοδο ο μαθητής αρχικά περιγράφει αναλυτικά το πρόβλημα και στη συνέχεια το αναλύει προσδιορίζοντας όλες τις παραμέτρους που το επηρεάζουν. Στη συνέχεια προσδιορίζει όλες τις πιθανές λύσεις, τις οποίες στη συνέχεια αξιολογεί, εφαρμόζοντας διαδικασίες κριτικής εξέτασης, μέχρι να καταλήξει στην καλύτερη λύση. Με τον τρόπο αυτό ο μαθητής αποκτά ικανότητα στο να αναζητά τις απαραίτητες πληροφορίες, να τις αξιολογεί και να τις εφαρμόζει στην πράξη. Επίσης, ο μαθητής καλείται να πάρει αποφάσεις σχετικά με ποια λύση θα ακολουθήσει. Η μέθοδος αυτή επαναλαμβάνεται (ανατροφοδότηση), όποτε εμφανίζονται νέα προβλήματα που θα πρέπει να ξεπεραστούν.
Με τη μέθοδο αυτή οι μαθητές αποκτούν την ικανότητα να προσεγγίζουν ένα οποιοδήποτε τεχνολογικό πρόβλημα, να το κατανοούν και να το επιλύουν. Αποκτούν επίσης την ικανότητα να παρακολουθούν την αλληλεπίδραση μεταξύ των τεχνολογιών και του ευρύτερου κόσμου και να αξιολογούν τις επιπτώσεις των τεχνολογιών στον κόσμο, στις άλλες τεχνολογίες, στο περιβάλλον, και στην ίδια την κοινωνία.
Β. ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Η εκπαιδευτική μέθοδος που θα ακολουθηθεί για το μάθημα της Τεχνολογίας είναι αυτή της Ατομικής Εργασίας. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει στους μαθητές να προσεγγίσουν βασικά θέματα τεχνολογίας, που συναντά ο άνθρωπος στην καθημερινή του ζωή. Ως μέθοδος έχει το βασικό πλεονέκτημα ότι δίνει στο μαθητή την ικανότητα να αναπτύξει τόσο τις νοητικές όσο και τις πρακτικές του ικανότητες.
Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή κάθε μαθητής θα πρέπει να υλοποιήσει μια εργασία (project), με θέμα που θα έχει επιλέξει ο ίδιος σε συνεργασία με τους συμμαθητές του.
Κατά την υλοποίηση των εργασιών αυτών οι μαθητές εμπλέκονται σε τέσσερα στάδια δραστηριοτήτων. Αυτά είναι:
- Μελέτη τεχνολογικών τομέων και επιλογή θέματος.
- Συλλογή πληροφοριών και κατασκευή του έργου.
- Συγγραφή εργασίας.
- Παρουσιάσεις.
Γ. ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ
Τα τελευταία χρόνια καταβάλλεται προσπάθεια να αντιληφθούν οι μαθητές την αλληλεξάρτηση μεταξύ των διαφόρων επιστημών. Για το λόγο αυτό κρίνεται αναγκαίο, όπου είναι δυνατόν, τα διάφορα θέματα να προσεγγίζονται από διάφορες επιστημονικές οπτικές. Έτσι π.χ. ενώ στην Τεχνολογία μελετάται η μηχανή του Watt, στην Ιστορία εξετάζεται η συμβολή της στη βιομηχανική επανάσταση, στη Φυσική μελετάται η αρχή λειτουργίας της,κ.ό.κ. Η μέθοδος αυτή αποτελεί τη διαθεματική προσέγγιση του θέματος.
Η τεχνολογία από μόνη της εμπεριέχει τη διαθεματικότητα αφού όλα τα τεχνολογικά δημιουργήματα στηρίζονται στην αξιοποίηση γνώσεων άλλων επιστημών. Έτσι η Φυσική παρουσιάζει την αρχή λειτουργίας ενός τεχνολογικού δημιουργήματος, τα Μαθηματικά διατυπώνουν τις εξισώσεις που διέπουν τη λειτουργία του, κ.ο.κ.
Επίσης, διαθεματικότητα περιέχει και η προτεινόμενη μέθοδος διδασκαλίας. Η μέθοδος της Ατομικής Εργασίας δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να έρθουν σε επαφή με ένα σύνολο δραστηριοτήτων που προέρχονται από διαφορετικά πεδία (μελέτη-κατασκευή-συγγραφή-παρουσίαση).
Παρόλα αυτά, σε μια γενικευμένη διαθεματική προσέγγιση της εκπαίδευσης θα πρέπει ο μαθητής να εντοπίσει έννοιες, που εμφανίζονται σε πολλά, αν όχι σε όλα τα μαθήματα και που θα τον βοηθήσουν να συνδέσει το μάθημα της Τεχνολογίας με αυτά. Ως ενδεικτικές διαθεματικές έννοιες μπορούμε να αναφέρουμε την αλληλεπίδραση, τη μεταβολή, το πολιτισμό, κ.ά.
Με τη βοήθεια των εννοιών αυτών ο μαθητής θα μπορέσει να συνδέσει το μάθημα της Τεχνολογίας με τα υπόλοιπα μαθήματα δημιουργώντας έναν ενιαίο ιστό γνώσης.
Δ. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Γενικά
Πριν οι μαθητές εμπλακούν στη διαδικασία των κατασκευών, θα πρέπει να αποκτήσουν βασικές γνώσεις σχετικά με τη τεχνολογία και τα τεχνολογικά προϊόντα. Στη συνέχεια μέσω των γνώσεων αυτών θα επιλέξουν το έργο με το οποίο θα ασχοληθούν.
Ο τεράστιος όμως όγκος των δημιουργημάτων καθιστά τη μελέτη της τεχνολογίας εξαιρετικά δύσκολη. Για να γίνει ευκολότερη η μελέτη της τεχνολογίας αυτής καθώς και των δημιουργημάτων της, μπορούμε να διαιρέσουμε το περιεχόμενο της σε τέσσερεις γενικές ενότητες. Αυτές είναι:
- Εργαλεία - Μηχανές
- Ενέργεια - Ισχύς
- Μεταφορές - Επικοινωνίες
- Γεωργική Τεχνολογία
Εκτός από τις ενότητες αυτές μπορεί κάποιος να αναφέρει και άλλες που σχετίζονται κυρίως με τα δημιουργήματα του ανθρώπου τα τελευταία χρόνια, όπως είναι:
- Διαστημική τεχνολογία
- Ιατρική τεχνολογία
- Γενετική τεχνολογία
Να σημειώσουμε βέβαια ότι υπάρχουν τεχνολογικά δημιουργήματα του ανθρώπου που ανήκουν σε περισσότερες από μια ενότητες.
Οι μαθητές συζητούν στην τάξη πάνω στις ενότητες αυτές και προτείνουν πιθανά θέματα μελέτης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό στα θέματα αυτά να συμπεριλαμβάνονται συσκευές που οι μαθητές χρησιμοποιούν στην καθημερινή τους ζωή (π.χ. ηλεκτρικό ψυγείο, κουζίνα, αυτοκίνητο, φωτιστικό).
Από τη συζήτηση αυτή, ο κάθε μαθητής θα πρέπει τελικά να επιλέξει ένα έργο, το οποίο θα μελετήσει.
Στο στάδιο αυτό μπορούμε να διακρίνουμε τα εξής επιμέρους βήματα:
- Συλλογή πληροφοριών για την κάθε ενότητα.
- Συζήτηση τεχνολογικών ενοτήτων και επιλογή ενότητας μελέτης.
- Προτάσεις και επιλογή θεμάτων ατομικών έργων από τους μαθητές.
Ας εξετάσουμε πιο αναλυτικά τις ενέργειες του κάθε βήματος.
Συλλογή πληροφοριών κατά ενότητα
Στο ξεκίνημα της ενότητας "Ατομική Εργασία", οι μαθητές θα συζητήσουν για τις τέσσερεις ενότητες των τεχνουργημάτων του ανθρώπου. Είναι απαραίτητη λοιπόν η συλλογή πρόσθετων πληροφοριών, πέρα από αυτές που δίνονται στο προηγούμενο κεφάλαιο του βιβλίου. Ως πηγές πληροφόρησης οι μαθητές μπορούν να αξιοποιήσουν:
- Βιβλιοθήκες
- Έντυπα
- Συζητήσεις με ειδικούς
- Διαδίκτυο (Ίντερνετ)
Συζήτηση τεχνολογικών ενοτήτων και επιλογή ενότητας μελέτης
Όταν ολοκληρωθεί η συλλογή πληροφοριών για τις τέσσερεις βασικές τεχνολογικές ενότητες, οι μαθητές προχωρούν στην ανάλυσή τους. Αυτή θα γίνει με μορφή "αυτοδιοικούμενων" σεμιναρίων.
Η συζήτηση θα ξεκινά με μια εισήγηση από ένα μαθητή που θα αφορά μια τεχνολογική ενότητα. Στη συνέχεια οι μαθητές θα προσπαθούν να εντοπίσουν τεχνολογικά δημιουργήματα που αναφέρονται στην ενότητα αυτή. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η συζήτηση να εστιαστεί στην αλληλεπίδραση μεταξύ των τεχνουργημάτων και των ανθρώπων, γιατί θα πρέπει να φωτιστεί η διαδικασία με την οποία τα τεχνουργήματα προέκυψαν ως αποτέλεσμα των αναγκών του ανθρώπου. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να εντοπιστούν οι επιδράσεις των τεχνολογικών δημιουργημάτων αυτών στη ζωή του ανθρώπου και οι νέες ανάγκες, που αυτά με τη σειρά τους δημιούργησαν.
Με τις συζητήσεις αυτές οι μαθητές θα αποκτήσουν μια γενική άποψη των τεχνολογικών δημιουργημάτων του ανθρώπου. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να αντιληφθούν οι μαθητές τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια. Θα πρέπει να μπορούν να εντοπίσουν τις αιτίες που τη δημιουργούν, αλλά και τις επιδράσεις της στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Παράλληλα θα μάθουν να αντιμετωπίζουν την τεχνολογία όχι ως κάτι αυτόνομο, αλλά ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των ανθρώπων.
Αφού ολοκληρωθεί ο κύκλος των συζητήσεων, που αναφέρεται στις τεχνολογικές ενότητες, οι μαθητές της τάξης θα πρέπει να επιλέξουν την ενότητα που θα μελετήσουν. Τα κριτήρια που θα καθορίσουν την επιλογή αυτή μπορεί να είναι:
- Τα ενδιαφέροντα των μαθητών
- Οι τοπικές συνθήκες
Ιδιαίτερο βάρος θα πρέπει να δοθεί στο δεύτερο κριτήριο. Έτσι οι μαθητές μιας γεωργικής περιοχής θα ήταν λογικό να ασχοληθούν με την ενότητα της γεωργικής τεχνολογίας, ενώ οι μαθητές μεγάλων αστικών κέντρων με την ενότητα των μεταφορών. Επίσης οι μαθητές βιομηχανικών περιοχών θα μπορούσαν να ασχοληθούν με την ενότητα των μηχανών, ενώ οι μαθητές περιοχών, όπου υπάρχουν σταθμοί παραγωγής ενέργειας, θα μπορούσαν να αναπτύξουν θέματα σχετικά με την ενέργεια.
Η επιλογή της ενότητας μελέτης γίνεται με ψηφοφορία μεταξύ των μαθητών της τάξης.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)